Trong thế giới Marketing, content không chỉ là những dòng chữ trên màn hình, mà là cầu nối giữa thương hiệu và trái tim khách hàng. Nhưng để viết ra những câu chữ đủ sức thuyết phục, bạn cần hơn cả cảm hứng – bạn cần nền tảng vững chắc về ngôn từ, tư duy và chiến lược.
Tôi vẫn nhớ những ngày đầu cầm bút, loay hoay viết từng tiêu đề, chỉnh từng dấu câu mà vẫn không nhận được phản hồi tích cực. Chỉ đến khi tôi bắt đầu đọc những cuốn sách đúng, góc nhìn và kỹ năng mới thực sự thay đổi. Sách không dạy tôi thành công chỉ sau một đêm, nhưng từng trang sách là một viên gạch xây nên “ngôi nhà” nghề viết của tôi hôm nay.
Bài viết này là hành trình tôi chia sẻ 10 cuốn sách mà bất cứ ai làm Content & Marketing cũng nên đọc – không chỉ để viết hay hơn, mà để viết có chiều sâu, có chiến lược, và có sức sống lâu bền.
Content hay nói thay nước bọt – MediaZ
Tôi tìm đến Content hay nói thay nước bọt vào đúng lúc cảm thấy bế tắc nhất trong nghề. Ngày ấy, tôi tin rằng chỉ cần viết hay là đủ. Nhưng rồi, những bài viết trau chuốt câu chữ của tôi vẫn chẳng mang lại đơn hàng nào cho khách.
Chiều mưa hôm đó, tôi ngồi một mình ở quán cà phê nhỏ trên phố Trần Hưng Đạo, mở cuốn sách ra và bắt đầu đọc. Ngay ở những trang đầu, tôi nhận ra một sự thật đơn giản mà đau lòng: Content không chỉ để “đẹp” mà phải để “bán”.
MediaZ đã đưa ra những nguyên tắc rõ ràng, dễ áp dụng – từ cách hiểu khách hàng, chọn định dạng nội dung phù hợp, cho đến chiến lược phân phối thông điệp. Đọc xong, tôi biết cách biến một câu chữ từ “nghe cho hay” thành “nói thay nước bọt” cho đội sales, giúp khách hàng hiểu, tin và hành động.
Kể từ đó, mỗi khi viết, tôi luôn tự hỏi: “Nếu tôi là người bán, tôi có thể dùng chính đoạn này để chốt khách ngay không?”. Chính câu hỏi ấy đã thay đổi hoàn toàn cách tôi làm content.
Từ câu sai đến câu hay – Vũ Thị Phương Anh
Ngày mới bước vào nghề viết, tôi từng tự tin rằng chỉ cần ý tưởng hay là đủ. Cho đến một ngày, bản thảo tôi gửi lên bị sếp gạch đỏ gần như toàn bộ. Không phải vì ý tưởng tệ, mà vì câu chữ… sai ngữ pháp.
Tôi còn nhớ một ví dụ rất nhỏ:
“Bài viết này thấy được nhiều giá trị…”
Sếp hỏi: “Thấy… là ai thấy? Em hay độc giả?”
Khi ấy tôi mới nhận ra: Ngôn từ không chỉ là phương tiện truyền đạt ý tưởng, mà còn là nền móng để ý tưởng đứng vững. Một câu sai có thể làm sụp đổ toàn bộ ý nghĩa bạn muốn truyền tải.
“Từ câu sai đến câu hay” của Vũ Thị Phương Anh giống như một tấm gương soi lại từng lỗi sai chúng ta thường bỏ qua. Cuốn sách phân tích cụ thể, dễ hiểu, kèm ví dụ thực tế, giúp bạn nhận diện và sửa từ những lỗi cơ bản nhất.
Từ khi đọc sách, tôi bắt đầu viết chậm hơn, đọc lại kỹ hơn và “nghe” câu chữ của mình nhiều hơn. Điều kỳ diệu là, chỉ cần câu đúng và mạch lạc, ý tưởng dù đơn giản cũng trở nên thuyết phục hơn gấp bội.
90 bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ – Jim Aitchison
Có một thời gian, tôi luôn nghĩ rằng “ý tưởng hay là món quà của cảm hứng”. Chỉ khi cảm hứng đến, tôi mới có thể viết được điều gì đó thật sự đặc biệt. Nhưng 90 bài học vỡ lòng về ý tưởng và câu chữ đã khiến tôi thay đổi hoàn toàn cách nhìn.
Jim Aitchison – bậc thầy quảng cáo châu Á – không nói về cảm hứng mơ hồ. Ông đưa ra những nguyên tắc cụ thể, những ví dụ sống động và cả những “mẹo nghề” mà dân quảng cáo chuyên nghiệp vẫn áp dụng hàng ngày. Mỗi bài học trong cuốn sách giống như một viên gạch, xây nên tòa nhà vững chắc của tư duy sáng tạo.
Điều khiến tôi nhớ mãi là cách Jim nhấn mạnh: “Ý tưởng không tự nhiên đến. Ý tưởng đến khi bạn biết cách tìm kiếm nó.” Từ việc quan sát đời sống, lắng nghe khách hàng, cho đến việc mài giũa câu chữ sao cho vừa tinh tế vừa hiệu quả – tất cả đều có thể rèn luyện.
Kể từ đó, mỗi khi bí ý tưởng, tôi không còn ngồi chờ cảm hứng. Tôi mở lại một vài bài học trong cuốn sách này, và hầu như luôn tìm thấy một tia sáng mới để bắt đầu.
Một nửa của 13 là 8 – Nguyễn Phong Việt
Tôi đọc Một nửa của 13 là 8 vào một đêm muộn, khi mọi deadline đã xong nhưng trong lòng vẫn thấy trống rỗng. Đây không phải là sách dạy kỹ thuật viết, cũng không hẳn là cẩm nang marketing. Nó giống như một chuyến đi vào bên trong chính mình – nơi sáng tạo bắt nguồn.
Nguyễn Phong Việt kể những câu chuyện nhỏ, rất đời thường, nhưng ẩn chứa những góc nhìn bất ngờ. Tựa đề cuốn sách đã là một phép ẩn dụ: sáng tạo không phải lúc nào cũng tuân theo logic thông thường, và giá trị thật đôi khi nằm ở góc nhìn khác biệt.
Điều tôi nhận ra sau khi đọc là: khả năng sáng tạo vốn tồn tại trong mỗi người, chỉ là chúng ta chưa biết cách “mở khóa” nó. Và sáng tạo không nhất thiết phải ồn ào hay phô trương – đôi khi, nó nằm ở cách bạn ghép một câu chữ, chọn một hình ảnh, hay đơn giản là kể lại một khoảnh khắc rất đỗi bình thường.
Kể từ hôm đó, tôi học cách quan sát nhiều hơn, kiên nhẫn hơn với những ý tưởng tưởng chừng vụn vặt. Vì tôi biết, chính những mảnh ghép nhỏ ấy mới làm nên bức tranh sáng tạo lớn.
Everybody Writes – Ann Handley
Tôi tìm đến Everybody Writes khi bắt đầu mở rộng công việc từ viết bài cho mạng xã hội sang xây dựng nội dung cho blog và email marketing. Ban đầu, tôi nghĩ mình chỉ cần “viết nhiều” là sẽ giỏi hơn. Nhưng Ann Handley đã khiến tôi nhận ra: viết nhiều không đủ, quan trọng là viết đúng cách.
Cuốn sách này không chỉ là một hướng dẫn kỹ thuật, mà còn là lời nhắc rằng ai cũng có thể viết, và viết tốt là một kỹ năng có thể rèn luyện. Ann chia nội dung thành những phần nhỏ, dễ tiêu hóa, mỗi phần là một nguyên tắc hoặc bí quyết thực tế – từ cách đặt tiêu đề, viết mở bài, đến việc giữ giọng văn nhất quán trên nhiều nền tảng.
Điều tôi thích nhất là Ann luôn giữ một thái độ gần gũi, truyền cảm hứng thay vì áp đặt. Bà nhấn mạnh rằng: “Viết là cuộc trò chuyện giữa bạn và độc giả”. Khi coi viết là trò chuyện, bạn sẽ quan tâm hơn đến cảm xúc của người đọc, và điều đó sẽ tự nhiên làm cho content trở nên cuốn hút hơn.
Sau khi đọc Everybody Writes, tôi bắt đầu viết như thể đang nói chuyện với một người bạn cụ thể. Và thật bất ngờ, tỷ lệ phản hồi từ độc giả tăng lên rõ rệt – không phải vì tôi viết hoa mỹ hơn, mà vì tôi viết… thật hơn.
The Copywriter’s Handbook – Robert Bly
Tôi đọc The Copywriter’s Handbook vào đúng lúc đang loay hoay tìm “công thức” viết quảng cáo sao cho vừa bán được hàng, vừa không bị khách hàng cảm thấy bị ép mua.
Robert Bly – với hơn 30 năm kinh nghiệm trong nghề – không chỉ cho tôi công thức, mà còn chỉ cho tôi cách “nêm nếm” từng con chữ. Cuốn sách này giống như một bản đồ chi tiết về copywriting: từ cách viết tiêu đề thu hút, tạo nhịp điệu cho câu chữ, cho đến những nguyên tắc tâm lý thúc đẩy người đọc hành động.
Một câu nói của Bly khiến tôi nhớ mãi:
“Một bản copy hay không phải là bản copy đẹp nhất, mà là bản copy khiến người đọc làm điều bạn muốn.”
Sau khi đọc, tôi bắt đầu thay đổi cách viết: ít dùng từ hoa mỹ, nhiều hơn những lời lẽ trực tiếp và mang tính giải pháp. Và điều bất ngờ là, doanh số từ các chiến dịch có nội dung tôi viết đã tăng rõ rệt – không phải nhờ “ma thuật”, mà nhờ áp dụng chính những nguyên tắc mà Bly chia sẻ.
Kể từ đó, The Copywriter’s Handbook luôn nằm trên bàn làm việc của tôi như một “cuốn sổ tay sinh tồn” trong nghề content.
Steal Like An Artist – Austin Kleon
Tôi tìm đến Steal Like An Artist vào một giai đoạn bế tắc, khi cảm giác mọi ý tưởng mình nghĩ ra đều… không đủ mới. Tôi sợ mình đang “lặp lại” ai đó, và điều đó khiến tôi mất tự tin.
Austin Kleon đã phá tan nỗi sợ đó chỉ bằng một thông điệp:
“Không có gì là nguyên bản 100%. Hãy ăn cắp như một nghệ sĩ.”
Tất nhiên, “ăn cắp” ở đây không phải là sao chép nguyên xi, mà là học hỏi, biến tấu và hòa trộn những ảnh hưởng từ người khác để tạo ra thứ mang dấu ấn của riêng bạn. Kleon kể những câu chuyện đầy tính cá nhân, minh họa bằng ví dụ thực tế từ hội họa, âm nhạc, văn học đến công nghệ, để cho thấy rằng mọi sáng tạo vĩ đại đều bắt nguồn từ việc “đứng trên vai người khổng lồ”.
Sau khi đọc sách, tôi bắt đầu thay đổi thói quen sáng tạo: lưu lại mọi thứ khiến tôi tò mò, học cách phân tích vì sao mình thích chúng, rồi thử áp dụng một phần vào công việc. Điều thú vị là, khi ghép những “mảnh vụn” từ nhiều nguồn, tôi dần tạo ra những ý tưởng mà trước đây mình nghĩ là không thể.
Giờ đây, mỗi khi ai đó hỏi: “Làm sao để nghĩ ra ý tưởng mới?”, tôi chỉ mỉm cười và nói: “Cứ bắt đầu bằng việc ăn cắp… như một nghệ sĩ.”
Made to Stick – Chip Heath & Dan Heath
Tôi đọc Made to Stick khi đang cố gắng tạo ra một chiến dịch truyền thông mà khách hàng “nghe một lần là nhớ mãi”. Nhưng dù thông điệp rất hay trên giấy, khi tung ra thực tế lại trôi tuột khỏi tâm trí người nghe.
Chip Heath & Dan Heath đã cho tôi câu trả lời bằng một nguyên tắc đơn giản nhưng đầy sức mạnh: SUCCESs – viết tắt của Simple, Unexpected, Concrete, Credible, Emotional, Stories. Họ chỉ ra rằng, thông điệp đáng nhớ không phải là thông điệp dài nhất hay kêu nhất, mà là thông điệp chạm được vào cảm xúc, kể một câu chuyện cụ thể, và bất ngờ đủ để khiến người ta dừng lại.
Một ví dụ trong sách khiến tôi nhớ mãi: câu chuyện về một chiến dịch nâng cao nhận thức an toàn thực phẩm, thay vì đưa ra số liệu khô khan, đã kể một câu chuyện về một bé gái mắc bệnh do ăn hamburger chưa chín. Câu chuyện ấy lan truyền mạnh mẽ hơn bất cứ bảng thống kê nào.
Sau khi đọc, tôi thay đổi cách viết: thay vì dồn dập liệt kê lợi ích, tôi bắt đầu biến từng lợi ích thành một câu chuyện ngắn, có cảm xúc và hình ảnh rõ ràng. Kết quả? Người đọc nhớ lâu hơn, chia sẻ nhiều hơn, và phản hồi tích cực hơn hẳn.
Giờ đây, mỗi khi soạn content, tôi tự hỏi: “Nó đã đủ đơn giản, bất ngờ, cụ thể, đáng tin, cảm xúc và có câu chuyện chưa?” – nếu câu trả lời là “chưa”, tôi biết mình cần tiếp tục mài giũa.
On Writing Well – William Zinsser
Tôi cầm On Writing Well trên tay vào một ngày mưa, khi đang mệt mỏi vì những bản thảo rối rắm mà chính tôi cũng… ngán đọc lại. Tôi nghĩ viết hay là phải dùng nhiều từ, nhiều câu văn đẹp. Nhưng William Zinsser đã nhẹ nhàng kéo tôi về với một chân lý khác: viết hay là viết rõ ràng.
Zinsser không chỉ dạy kỹ thuật, ông dạy cách suy nghĩ như một người viết: biết bỏ đi những gì thừa thãi, tìm đúng từ để diễn đạt, và quan tâm hơn đến trải nghiệm của người đọc. Ông nhấn mạnh rằng, sự đơn giản không đồng nghĩa với sự nhàm chán – mà chính là con đường để ý tưởng của bạn chạm thẳng vào trí óc và trái tim người khác.
Một câu trong sách khiến tôi thay đổi cách viết mãi mãi:
“Viết là một hành trình loại bỏ. Bạn gọt bỏ cho đến khi chỉ còn lại phần tinh túy.”
Kể từ đó, mỗi lần hoàn thành một bản nháp, tôi lại quay lại đọc và cắt bỏ những câu, những từ không thực sự cần thiết. Điều kỳ lạ là, bản thảo càng “gọn”, nó càng mạnh mẽ.
On Writing Well không chỉ giúp tôi viết tốt hơn, mà còn dạy tôi cách tôn trọng thời gian và sự chú ý của người đọc – một kỹ năng vô giá trong thế giới đầy nhiễu loạn hôm nay.
Hooked – Nir Eyal
Tôi tìm đến Hooked khi đang loay hoay với câu hỏi: “Làm sao để tạo ra sản phẩm mà khách hàng muốn quay lại dùng mãi?” — một câu hỏi ám ảnh bất cứ ai làm marketing hay xây dựng sản phẩm.
Nir Eyal đã trả lời bằng mô hình 4 bước Hook Model: Trigger – Action – Variable Reward – Investment. Ông chỉ ra rằng, những sản phẩm gây “nghiện” nhất (từ mạng xã hội đến ứng dụng thể dục) đều khéo léo dẫn dắt người dùng qua 4 giai đoạn này, lặp đi lặp lại cho đến khi thói quen được hình thành.
Điều khiến tôi thích ở cuốn sách là Nir không cổ xúy cho việc thao túng người dùng, mà nhấn mạnh vào việc tạo ra thói quen tích cực, giúp sản phẩm thực sự cải thiện cuộc sống của họ. Ví dụ, một app học ngoại ngữ có thể tận dụng nguyên tắc này để biến việc học thành một thói quen hằng ngày.
Sau khi đọc, tôi thử áp dụng vào chiến dịch email marketing: mỗi email trở thành một “cú hích” nhỏ (trigger), khuyến khích hành động đơn giản, mang lại phần thưởng bất ngờ, và khéo léo yêu cầu một cam kết nhỏ từ khách hàng. Kết quả? Tỷ lệ mở và tương tác tăng rõ rệt, nhưng quan trọng hơn là khách hàng muốn quay lại.
Giờ đây, mỗi khi nghĩ về chiến lược sản phẩm hay nội dung, tôi đều tự hỏi: “Mình đã tạo được vòng lặp thói quen chưa?”.
Hành trình chưa bao giờ dừng
Khi khép lại trang sách cuối cùng trong danh sách này, tôi nhận ra một điều: viết không chỉ là kỹ năng, mà là một hành trình khám phá bản thân và thế giới xung quanh. Mỗi cuốn sách giống như một người thầy – có người dạy tôi cách chọn từ, có người dạy tôi cách kể chuyện, và có người dạy tôi cách khiến ý tưởng bám chặt trong tâm trí người đọc.
Nhưng hành trình này không bao giờ dừng lại. Mỗi ngày, những câu chuyện mới, ý tưởng mới, và thử thách mới lại xuất hiện. Sách chỉ là tấm bản đồ, còn chính bạn sẽ là người bước đi, khám phá, và viết nên câu chuyện của riêng mình.
Nếu có một bí quyết duy nhất tôi muốn để lại, thì đó là:
Hãy đọc nhiều, viết nhiều, và đừng bao giờ ngừng học.
Vì biết đâu, một ngày nào đó, câu chữ của bạn sẽ là ngọn lửa nhỏ sưởi ấm trái tim ai đó, hoặc là tia sáng dẫn lối cho họ trong một khoảnh khắc chông chênh. Và đó, chính là sức mạnh của chữ nghĩa.
#Hashtag: #SáchHay #ContentMarketing #ContentWriter #MarketingBooks #SáchNênĐọc #Storytelling #SáchMarketing #HọcViếtContent #KỹNăngViết #PhátTriểnBảnThân
Nguồn: Nhất Tiên Tửu
