[CHIA SẺ] Sự thật cay đắng khi đi Du học Nhật Bản

Trong mắt nhiều bạn trẻ Việt Nam, du học Nhật Bản luôn là một “tấm vé vàng” để mở cánh cửa tương lai: học tập trong môi trường hiện đại, kiếm tiền trang trải cuộc sống, thậm chí tìm kiếm cơ hội định cư lâu dài. Các trung tâm du học liên tục quảng bá hình ảnh lung linh về cuộc sống ở Tokyo, Osaka, những con số thu nhập hấp dẫn từ việc làm thêm và các suất học bổng rộng mở.

Tuy nhiên, phía sau ánh hào quang đó là một sự thật không phải ai cũng dám kể ra.

Sự thật cay đắng khi đi du học Nhật Bản – là những câu chuyện mệt mỏi, cô đơn, áp lực tài chính đè nặng, và những giấc mơ bị đánh đổi bằng nước mắt và cả sức khỏe. Nếu bạn đang có ý định đi Nhật để học tập và làm việc, bài viết này sẽ giúp bạn nhìn rõ hơn về một hành trình không trải đầy hoa hồng.

🎯 Bài viết này không nhằm hù doạ, mà để giúp bạn có cái nhìn chân thực và đầy đủ hơn trước khi đưa ra quyết định du học Nhật Bản.

Chi phí du học – Gánh nặng không nhỏ cho gia đình

Khi nói đến du học Nhật Bản, nhiều người thường chỉ nghĩ đến học bổng, việc làm thêm và cơ hội đổi đời. Nhưng sự thật là, để đặt chân tới đất nước mặt trời mọc, bạn và gia đình sẽ phải chi trả một khoản tiền không hề nhỏ – và đôi khi, đó chính là gánh nặng lớn nhất.

Trung bình chi phí ban đầu dao động từ 250 – 400 triệu đồng, bao gồm:

• Vé máy bay, visa, phí dịch vụ: 30 – 60 triệu đồng

• Học phí năm đầu tiên: 120 – 160 triệu đồng tuỳ trường

• Tiền ký túc xá, nhà thuê, ăn uống ban đầu: 40 – 60 triệu đồng

• Phí hồ sơ, học tiếng, dịch thuật, giấy tờ: 10 – 30 triệu đồng

Đây là con số khiến không ít gia đình lao đao. Rất nhiều học sinh phải vay ngân hàng, vay “họ hàng”, thậm chí cầm cố tài sản để đủ tiền đóng hồ sơ.

❗ “Nhà mình bán cả lô đất để cho mình đi Nhật, chỉ mong con đỡ khổ hơn bố mẹ” – chia sẻ của một du học sinh tại Fukuoka khiến không ít người lặng đi.

Chi phí chưa dừng lại ở đó. Trong suốt thời gian học, bạn còn phải tự lo tiền sinh hoạt, học phí các kỳ tiếp theo, và điều đó buộc bạn phải làm thêm, đôi khi là quá sức.

Vì vậy, trước khi quyết định du học, hãy tính toán kỹ tài chính của gia đình, tránh rơi vào tình trạng “đuối sức” giữa chừng rồi phải bỏ dở ước mơ.

Áp lực học hành + làm thêm: “Sáng học – tối rửa bát – khuya học tiếp”

Một trong những cú sốc lớn nhất mà du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản phải đối mặt chính là nhịp sống căng thẳng đến ngộp thở. Không ít bạn từng mơ về những buổi chiều ngắm hoa anh đào hay khám phá thành phố, nhưng thực tế là…

🌧️ “Sáng học – chiều làm – tối rửa bát – khuya học tiếp”, lặp đi lặp lại 6–7 ngày mỗi tuần.

Lịch trình một ngày thường thấy của du học sinh:

• 07h00 – 12h00: Học tại trường tiếng hoặc đại học

• 14h00 – 22h00: Làm thêm tại quán ăn, siêu thị, nhà máy

• 23h00 – 01h00: Ôn bài, làm bài tập, chuẩn bị bài kiểm tra

Mức sống tại Nhật Bản khá cao, do đó nhiều du học sinh phải đi làm thêm để trang trải sinh hoạt phí, từ tiền nhà, điện nước, ăn uống cho đến học phí các kỳ sau. Nhưng không phải ai cũng may mắn tìm được công việc tốt. Đa phần là:

• Rửa bát, dọn vệ sinh, bưng bê nặng nhọc

• Làm việc theo ca đứng liên tục 6–8 tiếng

• Môi trường áp lực, đôi khi bị phân biệt đối xử

🧠 Nhiều bạn rơi vào trạng thái kiệt sức cả thể chất lẫn tinh thần, mất ngủ kéo dài, thậm chí trầm cảm vì không có thời gian nghỉ ngơi.

Hậu quả của việc vừa học vừa làm quá sức:

• Thành tích học tập giảm sút, không theo kịp chương trình

• Sức khỏe sa sút, dễ bệnh, chấn thương do làm việc quá sức

• Tâm lý mệt mỏi, cô đơn, dễ bỏ cuộc giữa chừng

Du học là để học – nhưng với nhịp sống như thế, việc học bị đẩy lùi xuống hàng thứ yếu, nhường chỗ cho cuộc mưu sinh khắc nghiệt mỗi ngày.

Cô đơn nơi đất khách – Không ai hiểu mình

Nếu bạn từng nghĩ rằng đi du học Nhật Bản là cơ hội để mở rộng các mối quan hệ, giao lưu văn hoá, kết bạn bốn phương… thì thực tế có thể sẽ khiến bạn hụt hẫng.

Nhật Bản là đất nước văn minh nhưng… cực kỳ “lạnh”

Người Nhật nổi tiếng lịch sự, đúng giờ và kỷ luật, nhưng đồng thời cũng rất khép kín và ít chia sẻ. Với một du học sinh mới sang, không quen môi trường, không thông thạo tiếng, cảm giác bị “bỏ rơi giữa đám đông” là điều không thể tránh khỏi.

• Rào cản ngôn ngữ khiến bạn ngại giao tiếp

• Không dám bắt chuyện với người lạ vì sợ bị từ chối

• Mỗi ngày về phòng trọ chỉ có… tường và im lặng

“Mình từng khóc trong phòng mỗi đêm vì không có ai để nói chuyện. Không dám gọi về cho mẹ vì sợ mẹ lo…” – Một chia sẻ thấm đẫm nước mắt từ du học sinh tại Chiba.

Cảm giác lạc lõng kéo dài có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng:

• Stress, trầm cảm là tình trạng phổ biến ở du học sinh

• Nhiều người cảm thấy “mất phương hướng”, không còn động lực

• Dẫn đến chán học, bỏ việc làm thêm, thậm chí muốn về nước

Tệ hơn, nếu không nhận được hỗ trợ tâm lý kịp thời, một số bạn có thể rơi vào tình trạng suy sụp tinh thần nặng nề – điều mà không ít gia đình ở Việt Nam hoàn toàn không hề biết cho đến khi quá muộn.

Giải pháp?

• Tham gia các hội nhóm du học sinh Việt Nam để kết nối

• Chủ động học tiếng, rèn kỹ năng giao tiếp để bớt rào cản

• Đừng ngần ngại tìm sự giúp đỡ từ giáo viên, bạn bè hoặc trung tâm hỗ trợ sinh viên quốc tế

🧡 Bạn không cô đơn – bạn chỉ đang ở một nơi xa lạ và chưa kịp thích nghi. Hãy cho bản thân thời gian!

Việc làm thêm không dễ như quảng cáo

Trên các trang tư vấn du học, bạn thường thấy những lời hứa hẹn như:

👉 “Việc làm thêm lương cao, nhẹ nhàng, chỉ 4 tiếng/ngày là đủ sống”

👉 “Thu nhập tới 20 – 25 triệu/tháng, vừa học vừa tích luỹ”

Sự thật thì sao? Rất khác xa tưởng tượng.

Tìm việc làm thêm không hề dễ

Ngay cả khi bạn đến Nhật theo diện du học chính thống, việc tìm được một công việc làm thêm phù hợp với thời gian học, gần nơi ở, và đúng pháp luật cũng đã là chuyện khó khăn.

• Thiếu tiếng Nhật → ít lựa chọn công việc

• Không có kinh nghiệm → bị loại ngay từ vòng đầu

• Phải đi xa hàng chục cây số để làm → mất thời gian, tốn chi phí

“Mình mất 2 tháng mới xin được việc rửa chén tại một quán ăn xa tận 40 phút đi tàu. Lúc nào cũng phập phồng lo bị trễ ca” – lời kể của du học sinh tại Tokyo.

Lương không cao như tưởng, công việc cực nhọc

Mức lương tối thiểu ở Nhật dao động từ 900 – 1.100 yên/giờ (khoảng 160.000 – 200.000 VNĐ/giờ). Nhưng để kiếm được 15 – 20 triệu/tháng, bạn phải:

• Làm 5–6 ngày/tuần

• Mỗi ngày từ 6–8 tiếng

• Công việc tay chân nặng nhọc: rửa bát, bưng bê, dọn kho, đóng gói…

Và đừng quên: du học sinh chỉ được phép làm thêm tối đa 28 tiếng/tuần theo quy định. Nếu bị phát hiện làm quá giờ, bạn có thể bị:

• Cảnh cáo, thu hồi visa

• Không được gia hạn tư cách lưu trú

• Phải về nước sớm

Hệ lụy từ “ảo tưởng việc làm thêm dễ dàng”

• Học hành bê trễ, bỏ học giữa chừng

• Stress vì áp lực công việc + học tập

• Mang tiếng “du học” nhưng sống như “xuất khẩu lao động trá hình”

✅ Lời khuyên: Nếu không có nền tảng tiếng Nhật tốt và tài chính ổn định từ đầu, bạn không nên quá kỳ vọng vào việc làm thêm để nuôi bản thân.

Chỗ ở chật chội, điều kiện sống thấp

Một trong những “cú sốc” không nhỏ đối với nhiều du học sinh Việt khi đặt chân đến Nhật chính là chỗ ở. Nếu bạn từng hình dung về một căn phòng ấm cúng, tiện nghi, gần trường học – thì thực tế có thể sẽ khiến bạn ngỡ ngàng.

🔹 “Phòng chỉ 6m², đủ đặt một chiếc giường đơn và bàn học nhỏ, nhà vệ sinh dùng chung” – là tiêu chuẩn sống phổ biến với du học sinh tự túc tại các khu vực trung tâm như Tokyo, Osaka.

Vì sao điều kiện sống lại thấp?

• Giá thuê nhà ở Nhật rất cao, đặc biệt là ở các thành phố lớn

• Du học sinh thường ưu tiên tiết kiệm tiền, nên buộc phải chọn chỗ ở giá rẻ

• Phòng trọ rẻ thường không có điều hòa, hệ thống sưởi yếu, tường mỏng và không cách âm

Hệ lụy từ việc sống trong môi trường chật hẹp

• Mùa đông lạnh buốt, mùa hè thì ngột ngạt, không có điều hòa hoặc bị hạn chế sử dụng vì sợ tốn tiền điện

• Dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, cảm cúm, đau lưng do giường tạm bợ

• Áp lực tâm lý, căng thẳng vì thiếu không gian cá nhân, đặc biệt khi ở ghép

“Phòng trọ của mình chưa tới 10m², ở ghép 2 người, đi lại phải né nhau. Mỗi lần gọi về cho gia đình phải chui vào toilet vì ngại bạn cùng phòng nghe thấy.”

Lưu ý khi chọn chỗ ở khi du học Nhật Bản:

• Tìm hiểu kỹ qua các hội nhóm du học sinh Việt tại khu vực bạn sắp đến

• Ưu tiên ký túc xá trường nếu có – vừa an toàn, vừa tiết kiệm

• Thoả thuận rõ ràng về chi phí điện, nước, internet để tránh bị “chặt chém”

Không phải ai cũng học xong và có việc làm tốt

Nhiều người tin rằng chỉ cần sang Nhật học hành chăm chỉ, tốt nghiệp xong là sẽ có việc làm ổn định, lương cao, cuộc sống sung túc. Nhưng thực tế phũ phàng hơn rất nhiều: không phải ai du học Nhật cũng có được “cái kết đẹp”.

Tỉ lệ tốt nghiệp thấp hơn kỳ vọng

Du học Nhật Bản, nhất là theo diện trường tiếng – cao đẳng – senmon (trường nghề), có tỷ lệ bỏ học hoặc không lên được chuyên ngành cao. Lý do phổ biến:

• Không theo kịp chương trình học vì rào cản ngôn ngữ

• Phải đi làm thêm quá nhiều, ảnh hưởng tới việc học

• Bị stress, trầm cảm, không có người hỗ trợ tâm lý

“Lúc đầu vào học thấy ổn, nhưng càng học lên cao càng đuối. Cuối cùng mình không thể lên đại học như mong muốn” – chia sẻ của một du học sinh ở Kyoto.

Việc làm sau tốt nghiệp không dễ như tưởng

Kể cả khi bạn vượt qua mọi khó khăn và tốt nghiệp, việc tìm được một công việc đúng chuyên môn, lương cao, lâu dài tại Nhật Bản không hề dễ:

• Tiếng Nhật chưa đạt N2/N1 → không đủ điều kiện làm việc tại công ty Nhật

• Nhiều công ty chỉ nhận người có kinh nghiệm hoặc bằng cấp từ đại học chính quy

• Bị bó hẹp vào các ngành lao động phổ thông, kỹ thuật viên, chế biến thực phẩm…

Nhiều bạn sau khi ra trường buộc phải chuyển sang visa lao động phổ thông hoặc trở lại công việc tay chân như lúc đi làm thêm. Điều này khiến không ít người mất phương hướng, hụt hẫng, thậm chí trắng tay sau nhiều năm xa quê.

Hãy nhìn thẳng vào sự thật trước khi quyết định

Du học Nhật Bản có thể mở ra cơ hội – nhưng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Thành công không dành cho số đông nếu bạn không có:

• Nền tảng học lực và tư duy tốt

• Tinh thần chịu đựng và thích nghi mạnh mẽ

• Hậu thuẫn tài chính đủ mạnh để không phụ thuộc hoàn toàn vào việc làm thêm

Vậy có nên đi du học Nhật Bản?

Câu trả lời là: Có – nếu bạn thực sự hiểu rõ mình đang làm gì. Không – nếu bạn chỉ đang chạy theo “giấc mơ màu hồng” từ quảng cáo.

Du học Nhật Bản phù hợp với bạn khi:

• Bạn có nền tảng tài chính đủ ổn định, không quá phụ thuộc vào việc làm thêm

• Bạn học tốt, có tinh thần tự học và chịu khó vượt khó

• Bạn yêu thích văn hóa Nhật Bản và có mong muốn gắn bó lâu dài

• Bạn đã chuẩn bị trước tiếng Nhật (ít nhất từ N4 trở lên)

Du học Nhật Bản sẽ là sai lầm nếu:

• Bạn nghĩ có thể vừa học vừa làm đủ để tự trang trải tất cả chi phí

• Bạn chưa có định hướng nghề nghiệp rõ ràng

• Bạn dễ bị stress, cô đơn, áp lực tâm lý khi xa nhà

• Bạn nghe theo lời môi giới, trung tâm mà không kiểm chứng thông tin

Lời nhắn cuối cùng từ người đi trước

Nếu bạn đang đọc đến những dòng này, có lẽ bạn thực sự đang nghiêm túc cân nhắc con đường du học Nhật Bản. Là một người từng trải qua những tháng ngày vừa học, vừa làm, vừa khóc thầm nơi đất khách, mình chỉ muốn gửi đến bạn vài điều chân thành…

• Có những đêm lạnh thấu xương, phòng trọ chật, không một tiếng nói quen

• Có những bữa cơm chỉ là mì gói nguội ngắt sau ca làm khuya

• Có những kỳ thi phải gồng gánh trong lúc mỏi rã rời vì thiếu ngủ

• Có những lúc muốn từ bỏ, nhưng lại nghĩ đến ba mẹ ở quê đang gồng gánh vì giấc mơ của con

Mình không kể để bạn sợ. Mình kể để bạn hiểu rằng:

👉 Đằng sau tấm bằng du học là những đánh đổi không tên.

👉 Đằng sau mỗi bức ảnh “check-in Nhật Bản” là những giọt mồ hôi xen lẫn nước mắt.

Nhưng cũng chính từ những ngày tháng ấy, mình lớn lên…

• Biết trân trọng từng đồng tiền mình kiếm được

• Biết quý giá sự quan tâm của một người bạn xa lạ

• Biết đứng lên khi gục ngã

• Biết rằng, không phải đi đâu xa cũng để “thành công”, đôi khi là để trưởng thành

Vậy nên nếu bạn chọn đi, hãy đi với sự chuẩn bị, sự tỉnh táo, và một trái tim đủ mạnh mẽ.

“Nhật Bản không phải là thiên đường, nhưng sẽ là nơi dạy bạn cách bước đi vững vàng trong cuộc sống.”

🔖 Hashtag

#DuHọcNhậtBản #SựThậtDuHọc #CuộcSốngDuHọcSinh #ChiPhíDuHọc #DuHọcSinhViệt #CâuChuyệnDuHọc #DuHọcThựcTế #TưVấnDuHọcNhật #DuHọcNhậtBản2025