Bệnh vảy nến da đầu

Vảy nến da đầu là một tình trạng viêm mãn tính xảy ra ở vùng da đầu. Căn bệnh này do nhiều yếu tố tác động lẫn nhau. Biểu hiện của bệnh là trên da đầu xuất hiện những mảng đỏ và bong vảy trắng. Bệnh vảy nến da đầu gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiện tại, vẫn chưa có phương pháp điều trị thực sự hiệu quả cho căn bệnh này. Trong bài viết này, chuyên gia da liễu sẽ chia sẻ với độc giả những thông tin cơ bản về nguyên nhân, triệu chứng và cách chẩn đoán bệnh.

Bệnh vảy nến da đầu là gì?

Bệnh vảy nến da đầu là một tình trạng viêm da mãn tính. Sau đó người bệnh xuất hiện các mảng đỏ ở một vị trí hoặc toàn thân. Bề mặt của các mảng đỏ này có vảy trắng như nến (nến) nên còn được gọi là bệnh vảy nến.

Bệnh vảy nến có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể như da đầu, mép chân tóc, đầu gối, khuỷu tay, cẳng tay hoặc cẳng chân. Nếu bệnh xuất hiện trên da đầu, nó sẽ trở thành bệnh vảy nến da đầu. Khi đó, trên da đầu bệnh nhân nổi nhiều mảng đỏ và bong vảy trắng như nến.

Bệnh vảy nến da đầu là bệnh khá phổ biến, nó chiếm khoảng 2-3% dân số. Bệnh xảy ra ở cả nam và nữ. Mặc dù trẻ em có thể mắc bệnh nhưng bệnh xảy ra thường xuyên hơn ở người lớn.

Bệnh vảy nến gây ra nhiều khó khăn cho người mắc phải. Bệnh gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và hiện vẫn chưa có phương pháp tối ưu để chữa khỏi bệnh.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh vảy nến da đầu?

Nguyên nhân của bệnh vẩy nến da đầu rất phức tạp. Các yếu tố di truyền, rối loạn hệ thống miễn dịch và các yếu tố môi trường tương tác và gây bệnh.

Di truyền

• Các nhà khoa học đã xác định được một số gen có liên quan đến bệnh vẩy nến da đầu. Khi những gen này bị ảnh hưởng, bệnh bắt đầu và gây ra các triệu chứng.
• Bệnh vẩy nến da đầu có liên quan đến di truyền. Vì vậy, nếu cha mẹ hoặc anh chị em mắc bệnh, con cái của họ có nhiều khả năng mắc bệnh tương tự.

Rối loạn hệ thống miễn dịch

• Bệnh vẩy nến da đầu có liên quan đến tế bào lympho T. Tế bào lympho T là một loại tế bào miễn dịch có vai trò bảo vệ cơ thể. Khi các tác nhân lạ từ môi trường xâm nhập vào cơ thể, tế bào lympho T sẽ nhận biết và tiêu diệt chúng.
• Trong trường hợp bị bệnh, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị gián đoạn. Lúc này, các tế bào lympho T nhận diện nhầm các tế bào da bình thường của cơ thể như một tác nhân lạ. Tế bào lympho T phá hủy tế bào da và gây viêm da mãn tính.

Môi trường

Các yếu tố môi trường là nguyên nhân dẫn đến sự khởi phát và đợt cấp của bệnh.

• Viêm họng , viêm da hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa do vi khuẩn có thể gây ra bệnh vẩy nến da đầu. Một số  trường hợp nhiễm HIV  cũng có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
• Việc sử dụng thuốc trị sốt rét, kháng sinh tetracycline, thuốc chứa lithium, corticosteroid có thể là nguyên nhân gây ra bệnh.
• Những chấn thương vùng da đầu dù chỉ là những chấn thương nhẹ cũng có thể là nguyên nhân gây ra bệnh.
• Chế độ ăn uống thiếu vitamin D có thể là một yếu tố làm khởi phát bệnh.
• Thường xuyên căng thẳng, lo lắng tạo điều kiện cho bệnh vảy nến da đầu xảy ra.
• Hút thuốc hoặc nghiện rượu là một yếu tố khởi phát hoặc làm cho bệnh trầm trọng hơn.

Các yếu tố được liệt kê ở trên gây ra bệnh vẩy nến da đầu và làm cho bệnh trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên, chỉ một yếu tố duy nhất không gây bệnh mà có sự tác động qua lại giữa nhiều yếu tố với nhau.

Triệu chứng của bệnh vảy nến da đầu?

Khi bị vảy nến da đầu, người bệnh sẽ thường có những biểu hiện sau:

• Da đầu có các mảng màu đỏ tươi, hình tròn hoặc nhiều vân, phân ranh giới rõ ràng với da bình thường.
• Trên mảng đỏ có nhiều vảy trắng xếp chồng lên nhau, dễ bong tróc.
• Kích thước của các mảng rất khác nhau từ vài mm đến vài cm.
• Các mảng đỏ thường xuyên qua chân tóc và lan xuống trán hoặc cổ.
• Các mảng viêm da này có thể ngứa hoặc không kèm theo các triệu chứng khác.
• Vị trí phổ biến nhất trên da đầu để xuất hiện bệnh vẩy nến là nơi có chấn thương, kích ứng hoặc cọ xát như vết xước. Hiện tượng này được gọi là dấu hiệu Koebner đặc trưng trong bệnh vẩy nến.
• Rụng tóc có thể xảy ra ở những người bị bệnh vẩy nến da đầu. Tuy nhiên, tóc sẽ mọc trở lại sau khi da đầu được điều trị.

Chẩn đoán bệnh vảy nến da đầu?

Bác sĩ da liễu sẽ khám và đánh giá các triệu chứng của da đầu. Dấu hiệu chính của bệnh là các mảng vảy màu đỏ tươi, có thể ngứa hoặc không. Có thể có rụng tóc kèm theo và tóc mọc lại sau khi điều trị.

Trường hợp các triệu chứng khó nhận biết và phân biệt với các bệnh lý khác. Bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết vùng da đầu bị tổn thương để giúp chẩn đoán chính xác bệnh vảy nến.

Bệnh vảy nến da đầu có lây không?

Vảy nến da đầu khiến cơ thể người bệnh trông kém thẩm mỹ. Vì vậy, nhiều người còn e ngại khi giao tiếp với người bệnh. Điều này càng khiến họ xa lánh và sợ hãi. Vậy bệnh vảy nến có lây không? Có một sự thật cần khẳng định rằng bệnh vảy nến da đầu không lây từ người này sang người khác. Chúng ta có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật dụng cá nhân mà không mắc bệnh. Vì vậy, mọi người không cần thiết phải cách ly, tạo khoảng cách với người bệnh. Tránh tạo cảm giác kỳ thị, gây ảnh hưởng tâm lý không tốt cho người mắc bệnh vảy nến.

Tiến triển của bệnh vảy nến da đầu?

Rất khó để dự đoán sự tiến triển của bệnh vảy nến da đầu. Một số trường hợp bệnh ổn định, thương tổn chỉ xuất hiện trên da đầu. Trong một số trường hợp khác, tổn thương da lan đến trán hoặc cổ. Cũng có trường hợp bệnh tự khỏi nhưng lại tái phát. Nói chung, bệnh hiếm khi được chữa khỏi hoàn toàn.

Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ mà sức khỏe tổng thể của người bệnh có bị ảnh hưởng hay không. Các biến chứng có thể xảy ra ở những người bị bệnh vẩy nến da đầu bao gồm:

• Viêm khớp : Một số người bị bệnh vẩy nến da đầu bị viêm khớp. Tình trạng này xảy ra ở tất cả các khớp với các biểu hiện như viêm cột sống dính khớp, viêm đa khớp… Tình trạng viêm khớp nếu để lâu dễ dẫn đến cứng khớp hoặc biến dạng khớp.

Các biến chứng khác:

• Da đầu bị vảy nến bội nhiễm xảy ra ở những đối tượng không biết cách chăm sóc da đầu khi bị viêm.
• Trong một số trường hợp hiếm hoi, da đầu bị ảnh hưởng bởi bệnh vẩy nến có thể trở thành ung thư.

Điều trị vảy nến da đầu?

Hiện tại, vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm căn bệnh này. Điều này gây khó khăn và bực bội cho người bệnh. Tuy nhiên, điều trị vẫn quan trọng để giúp ngăn ngừa bệnh trở nên trầm trọng hơn, nhiễm trùng hoặc rụng tóc. Cả bác sĩ và bệnh nhân cần kiên trì điều trị để kiểm soát bệnh và hạn chế bệnh tái phát.

Các phương pháp giúp kiểm soát bệnh bao gồm:

Thuốc bôi

• Anthralin : Kem anthralin được dùng để thoa lên da đầu trong thời gian ngắn rồi gội sạch.
• Calcipotriene: Thuốc này có sẵn dưới dạng kem bôi, xà phòng hoặc thuốc mỡ. Calcipotriene bao gồm cả vitamin D có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh.
• Betamethasone và calcipotriene : Sự kết hợp của hai thành phần này giúp giảm nhanh các triệu chứng của bệnh vẩy nến.
• Tazarotene: Thuốc này có dạng gel hoặc xà phòng để giúp giảm viêm và giảm mẩn đỏ.
• Đảm bảo bôi thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Tránh tình trạng tự dùng thuốc hoặc tự ngưng thuốc khiến bệnh khó kiểm soát.

Thuốc uống

• Methotrexate:  là một loại thuốc uống giúp kiểm soát hệ thống miễn dịch của cơ thể và ngăn ngừa viêm da. Nó cũng giúp làm chậm quá trình viêm khớp ở những người bị bệnh vẩy nến.
• Retinoids: Một nhóm vitamin A giúp giảm viêm và giảm hình thành vảy.
• Cyclosporine: giúp kiểm soát hệ thống miễn dịch của cơ thể và giảm viêm tương tự như methotrexate.
• Thuốc kháng sinh: dùng trong trường hợp bị biến chứng nhiễm trùng ở vùng da đầu bị vảy nến.
• Một số loại thuốc uống có thể gây tác dụng phụ trên gan, thận và xương. Vì vậy, cần xét nghiệm đầy đủ trước và trong quá trình điều trị để kịp thời phát hiện và xử lý các tác dụng phụ.

Quang trị liệu

• Có thể kết hợp tiếp xúc với tia UVB, tia UVA với việc sử dụng thuốc để tăng hiệu quả kiểm soát bệnh. Chú ý che chắn cẩn thận những vùng dễ bị tổn thương như mắt, cơ quan sinh sản và những vùng không bị vảy nến, đặc biệt là vùng mặt.
• Các tác dụng phụ của phương pháp điều trị này bao gồm mẩn đỏ, ngứa, khô da, hình ảnh và có thể gây ung thư da.

Điều trị tại nhà

Bạn có thể kết hợp một số cách điều trị vảy nến da đầu tại nhà để tăng hiệu quả điều trị. Chú ý cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pahps điều trị nào.

Phòng ngừa bệnh vẩy nến?

Do bệnh có liên quan đến gen và di truyền nên cha mẹ mắc bệnh vảy nến da đầu dễ gặp vấn đề tương tự ở con cái của họ. Đối với những người trong gia đình có người mắc bệnh cần thực hiện những điều sau để bệnh không xảy ra:

• Chế độ ăn uống giàu vitamin và chất dinh dưỡng. Hạn chế thức ăn chứa nhiều dầu mỡ.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như bia rượu, thuốc lá.
• Tránh làm da bị thương hoặc trầy xước.
• Luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu kéo dài.
• Không tự ý sử dụng các loại thuốc có chứa  corticoid khi chưa  có sự hướng dẫn của bác sĩ.
• Bảo vệ da đầu trước tác hại của ánh nắng mặt trời.

Ngoài các phương pháp điều trị bệnh thì chế độ ăn uống phù hợp cũng giúp hạn chế bệnh vảy nến.

Bệnh vảy nến da đầu gây ra nhiều ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiện nay, các phương pháp điều trị còn nhiều hạn chế và chưa thực sự hiệu quả. Khi có các dấu hiệu ban đầu của bệnh vảy nến, người bệnh nên chủ đông đi khám da liễu tại những địa chỉ khám da liễu uy tín để được chuẩn đoán và điều trị sớm nhất.

Các bài viết của Nhất Tiên Tửu chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.